SEBA NCERT Solutions for Class 10 Maths Revision Chapter R-1 Assamese Medium
পুনৰআলোচনা (Revision)
অনুশীলনী R-1 (Exercise R-1)
1. তলৰ কোনটো অনুপাতত একোটা সমানুপাত হ’ব ?
(a) 12 : 21 আৰু 32 : 56
(b) 18:30 আৰু 14:21
(c) 22:33 আৰু 33:24
(d) 24:28 আৰু 20: 25
সমাধানঃ
(a) 12 : 21 আৰু 32 : 56
12 : 21 = 12/21=4/7
32 : 56 = 32/56 = 4/7
∴ দেখা গ’ল, 12 : 21 = 32 : 56
12 : 21 আৰু 32 : 56 সমানুপাত হ’ব।
(b) 18:30 আৰু 14:21
18:30 = 18/30 = 3/5
14:21 = 14/21 = 2/3
∴ দেখা গ’ল, 18:30 ≠ 14:21
18:30 আৰু 14:21 সমানুপাত নহয়।
(c) 22:33 আৰু 33:24
22:33 = 22/33 = 2/3
33:24 = 33/24 = 11/8
∴ দেখা গ’ল, 22:33 ≠ 33:24
∴ 22:33 আৰু 33:24 সমানুপাত নহ’ব।
(d) 24:28 আৰু 20: 25
24:28 = 24/28 = 6/7
20: 25 = 20/25 = 4/5
∴ দেখা গ’ল, 24:28 ≠ 20: 25
∴ 24:28 আৰু 20: 25 সমানুপাত নহ’ব।
2. তলৰ কোনবোৰ সংখ্যা ক্ৰমে সমানুপাতত থাকিব ?
(a) 2, 6, 6, 8
(b) 10, 20, 30, 60
(c) p, pq, p2q, q2
(d) 6, 20, 4, 30
সমাধানঃ
(a) 2, 6, 6, 8
2:6 = 2/6 = 1/3
6:8 = 6/8 = 3/4
∴ দেখা গ’ল, 2:6 ≠ 6:8
∴ 2:6 আৰু 6:8 সমানুপাত নহ’ব।
(b) 10, 20, 30, 60
10:20 = 10/20 = 1/2
30:60 = 30/60 = 1/2
∴ দেখা গ’ল, 10:20 = 30:60
∴ 10:20 আৰু 30:60 সমানুপাত হ’ব।
(c) p, pq, p2q, q2
p:pq = p/pq = 1/q
p2q:q2 = p2q/q2
∴ দেখা গ’ল, p:pq ≠ p2q:q2
∴ p:pq আৰু p2q:q2 সমানুপাত নহ’ব।
(d) 6, 20, 4, 30
6:20 = 6/20 = 3/10
4:30 = 4/30 = 2/15
∴ দেখা গ’ল, 6:20 ≠ 4:30
∴ 6:20 আৰু 4:30 সমানুপাত নহ’ব।
3. খালী ঠাই পূৰোৱা :
(i) বৃত্তৰ কালি A = πr2
যদি A বাহে তেন্তে r বাঢ়িব ।
যদি r কমে তেন্তে A কমিব ।
(ii) এখন গাড়ীৰ ভ্ৰমণৰ সময় (t) আৰু দূৰত্ব (d) সম্বন্ধটো তলৰ তালিকাত দিয়া ধৰণৰ –
| t | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | – | – | – |
| d | 4 | 8 | 12 | 16 | 20 | – | 28 | – | 36 |
খালী ঠাই পূৰোৱা :
(a) t আৰু d য়ে প্ৰত্যক্ষ ভাৱে বিচৰণ কৰে ।
(b) t = 6 হ’লে d = 24 ।
(c) d = 28 হ’লে t = 7 ।
(d) d = 36 হ’লে t = 9 ।
4. যদি p α q আৰু p = 6 হ’লে q = 30 , এতিয়া p = 2 , তেন্তে q ৰ মান কিমান ?
(a) 12 (b) 20 (c) 10 (d) 15
সমাধানঃ p α q
p = q য’ত α এটা ধ্ৰৱক
এতিয়া , p = 6 আৰু q = 30
6 = α x 30
⇒ 6 = 30α
⇒ 30α = 6
⇒ α = 6/30
⇒ α = 1/5
∴ p = 1/5q
আকৌ , p = 2
1/5q = 2
⇒ q = 2×5
⇒ q = 10
উত্তৰ: (c) 10
5. তলৰ তালিকাখনৰ খালী ঠাইত y ৰ মান –
| x | 1 | 2 | 4 | 8 |
| y | 32 | 16 | 8 | – |
(a) 8 (b) 6 (c) 4 (d) 2
সমাধানঃ (c) 4